× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
† 1015  Boris van Kiev met Gleb

Info afb.

Boris (ook Romanus) van Kiev, Oekraïne; prins en martelaar met Gleb (ook David); † 1015.

Feest 2 mei (overbrenging relieken) & 24 juli & 25 september.

Boris en Gleb waren broers. Hun vader was Vladimir († 1015; feest 15 juli), de vorst die rond het jaar 989 het christendom naar Rusland haalde.

Voordat hij tot het christendom was overgegaan had hij vele vrouwen gehad. Bij elk van hen had hij weer talrijke kinderen. Boris en Gleb waren zoons van dezelfde moeder.

Bij Vladimir's dood brak er onder zijn vele zoons een machtsstrijd uit om de alleenheerschappij over Rusland. Vladimir zelf had geprobeerd zijn rijk eerlijk onder zijn zoons te verdelen, maar daar is nooit iets van terecht gekomen. Het meeste recht op de troon kwam toe aan zijn oudste zoon, Jaroslav. Maar deze bevond zich op het moment van zijn vader's dood juist ver weg in Novgorod. Daarvan maakte een andere zoon, Swiatopolk (ook Svjatopolk of Swjatopolk), gebruuik om de macht aan zich te trekken. Deze Swiatopolk was een verbitterd man. Hij was getrouwd met een Poolse prinses, en het was waarschijnlijk om deze reden geweest, dat hij door zijn vader een aantal jaren gevangen was gezet. Onlangs was hij vrijgekomen, en nu kon hij al zijn wrok en verbittering kwijt in de strijd om de opvolging van zijn vader.

Op het moment dat Vladimir stierf, was hij de enige zoon die thuis was. Hij greep dus de macht. Maar om die te kunnen behouden diende hij alle broers die een gevaar voor hem betekenden, uit te schakelen.

Een van zijn jongere broers, Boris, bevond zich op dat moment in het zuiden van Rusland om de Turken en nomadenvolken te bestrijden, die daar de grenzen onveilig maakten. Boris stond dus aan het hoofd van een flink leger en vormde daarmee een geducht gevaar voor Swiatopolk. Deze wist echter zijn broer te pakken te krijgen en liet hem onmiddellijk uit de weg ruimen. Hetzelfde deed hij met diens broer, Gleb, waarschijnlijk uit vrees, dat deze anders zou omgebrachte broer zou willen wreken.

Het einde van het liedje was, dat Jaroslav, de oudste, in 1019 Swiatopolk een beslissende nederlaag toebracht. Daarmee keerde de rust weer.

Waarom Boris en Gleb precies zijn heilig verklaard, is niet duidelijk. Waarschijnlijk kwamen zij de Russische kerk goed van pas als nationale heiligen van eigen bodem. Zo gaven zij het jonge Russische christendom een eigen gezicht en identiteit. Dat was met name van belang, toen de Russische kerk zich definitief afscheidde van de westerse kerk (1054).

Verering & Cultuur

Rond het leven van Boris en Gleb werden vervolgens een aantal vrome legenden geweven, waardor hun leven toch een glans van heiligeheid ontving. Zo zouden zij door hun oudere broer Swiatopolk vermoord zijn, omdat zij tegen zijn zin het christendom propageerden.

Hun lichamen waren niet aan bederf onderhevig en werden op 2 mei 1072 overgebracht naar Vishgorod, waar ter ere van hen een kerk was gebouwd. Tot op de dag van vandaag stromen er pelgrims naartoe en vinden er verlichting voor hun kwalen en verhoring van hun gebeden.

Zij worden afgebeeld te paard met puntig toelopende, leren musten op het hoofd, die met bont zijn afgezet; met zwaard en kruis.

Zij worden vereerd als patroons van Moskou.

In het westen staan zij ook bekend onder de namen Romanus en David.


Bronnen
[000» 000» 139/2p:131; 140/7» 07.24; 500; Dries van den Akker s.j./2000.02.25]

© A. van den Akker s.j.

VoorwoordHoe wordt men heilige?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen