×
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.
Sluit het venster om te blijven.
Info afb. |
Remaclus van Stavelot osb, België; stichter, abt & bisschop (18e van Maastricht); † tussen 671 en 675.
Feest 15 mei (met alle heilige bisschoppen van Maastricht) & 3 september.
Remaclus moet rond het begin van de zevende eeuw geboren zijn, waarschijnlijk in de Zuid-Franse landstreek Aquitanië. Hij was monnik in het beroemde klooster van Luxeuil, toen hij als eerste abt werd benoemd van de in 632 door Sint Eligius (ook Eloi: † 660; feest 1 december) gestichte abdij Solignac te Limoges. Na enige jaren deed hij afstand en trok zich met zijn leerling Hadelinus († ca 690; feest 3 februari) terug te Cougnon in de Ardennen om er als kluizenaar te kunnen leven. Waarschijnlijk was hij toen halverwege de veertig.
Rond 650, waarschijnlijk in 648, stichtte hij met de hulp van de heilige koning Sigebertus III van Austrasië († 656; feest 1 februari) de beroemde dubbelabdij van Stavelot-Malmédy en werd hier abt. Hij gaf het klooster de gecombineerde regel van Columbanus en Benedictus. Maar in de daarop volgende jaren verdwenen hoe langer hoe meer de Ierse elementen eruit. Waarschijnlijk waren ze al te streng, zelfs voor die in onze ogen ruwe en harde tijd.
In diezelfde tijd werd hij bisschop gewijd, volgens de traditie door zijn voorganger Sint Amandus († ca 675; feest 6 februari). Wellicht was hij net als zijn voorganger missiebisschop, maar er is een hardnekkige overlevering die weet te vertellen, dat hij zo'n zeven jaren bisschop van Maastricht is geweest. In dat geval moeten we zijn ambtsperiode ongeveer plaatsen tussen 660 en 670. In ieder geval deed hij na enige tijd weer afstand van zijn bisschopsambt om zich geheel en al terug te trekken in zijn geliefde abdij van Stavelot. Daar is hij uiteindelijk gestorven op een derde september ergens tussen 671 en 675.
De legende maakt het allemaal wat mooier.
Remaclus was afkomstig uit Besançon. Hij was een zoon van ridder Albutius en vrouwe Matrina, dochter van hertog Remaclus van Savoye. Eerst werd hij als leerling toevertrouwd aan bisschop Sulpitius (ook Supplitius) van Bourges († 647; feest 17 januari); later aan bisschop Eligius van Noyon. Toen reeds stond Remaclus bekend om zijn heilige levenswijze. Koning Clovis hoorde ervan en nam hem bij zich in dienst als raadsman. Nadat Amandus als bisschop van Maastricht was weggevallen, werd hij door koning Sigebertus III van Austrasië aangesteld tot diens opvolger. Hij zou zeven jaar aanblijven. In die tijd kwam zijn toekomstige opvolger Theodardus bij hem in de leer, alsmede Lambertus, die op zijn beurt weer Theodardus zou opvolgen.
Intussen stichtte Remaclus meerdere kloosters. Zijn bekendste stichting was die van Malmédy. Na enige tijd bleek, dat deze abdij niet op het grondgebied lag van zijn eigen bisdom, maar onder Keulen viel. Onmiddellijk stichtte hij tien kilometer verderop binnen zijn eigen territorium een nieuwe abdij: Stavelot. Op aanraden van Remaclus stichtte Sint Trudo († ca 695; feest 23 november) zijn beroemde abdij te St-Truiden. Daarnaast verscheen hij in een droom aan zijn leerling Hadelinus. Deze had hem vergezeld vanuit Aquitanië naar de Ardennen. Nu wees de heilige bisschop hem de plaats waar hij de kerk moest bouwen, die hij aan zijn leermeester wilde toewijden. Op die manier werkte Sint Remaclus bij zijn leven al mee aan zijn heiligverklaring.
Verering & Cultuur
Rond 685 werd zijn gebeente overgedragen naar de kloosterkerk van Stavelot. Zijn relieken, in 1042 verheven, rusten in de parochiekerk St-Sébastien alhier.
Hij geldt als patroon van de Ardennen en Stavelot; zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen onvruchtbaarheid bij vrouwen.
Hij wordt afgebeeld als bisschop (tabberd, mijter, staf); met een model van een kerk in de hand (kloosters van Malmédy en Stavelot); wolf aan zijn zijde (volgens de legende had een wolf zijn ezel opgevreten; daarop had hij het beest opgedragen de plaats van zijn lastdier in te nemen. Deze legende wordt ook verteld van andere heilige stichters, nu eens met wolven, dan weer met beren: vgl. bv. Gallus, Corbinianus, Vedastus, Maclou).
© A. van den Akker s.j. / A.W. Gerritsen