× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contactzoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
† 6e eeuw  Trifina van Bretagne

Info afb.

Trifine (ook Tréfina, Tréphine, Trifin of Triphine) van Bretagne, Frankrijk; martelares; † 6e eeuw.

Feest 29 januari & 21 juli (Bretagne) & 8 november.

Trifine was een dochter van Warok (ook Erech, Guerech of Werok), vorst van Vannes, en Sint Pompea († 6e eeuw; feest 26 juli). Het was Sint Gildas de Wijze († 570; feest 29 januari) die een grote invloed had op haar verlangen een godgewijd leven te leiden. Diezelfde Gildas speelde een bemiddelende rol bij het huwelijk tussen Trifine en de despoot Conomor. Trifine’s vader schrok er namelijk voor terug zijn dochter te geven aan zijn naburige vorst vanwege zijn bedenkelijke reputatie.
Conomor was vorst van Domnonée, de noordelijke strook van Armorica (= het huidige Bretagne). Eerder was hij getrouwd geweest met de adellijke weduwe, vrouwe Iona, waardoor hij in het bezit was gekomen van het hertogdom Dol. Iona was onder zeer verdachte omstandigheden om het leven gekomen.

De legende weet te vertellen dat er nog iets anders in het spel was. Conomor stond bekend als een bruut en rokkenjager. Hij had al een behoorlijk aantal vrouwen gehad die de één na de ander op ellendige wijze aan hun eind waren gekomen. Dit gebeurde steeds, wanneer zo'n vrouw te kennen had gegeven dat ze een kind verwachtte... Aan Conomor was voorspeld dat hij nog eens zou worden omgebracht door toedoen van zijn eigen kind. Daarom had hij voor alle zekerheid maatregelen genomen om zich van het kind uit het eerste huwelijk van zijn vrouw te ontdoen. Vandaar dat Trifine weigerde met de houwdegen te huwen. Ze werd in die houding gesteund door haar vader: "Laat hij maar een bijzit nemen, als hij zo graag zijn pleziertjes wil en niet zijn verantwoording wenst te nemen."

Iona’s zoon uit haar eerste huwelijk, Judwal, had ternauwernood het vege lijf weten te redden en zijn toevlucht gezocht aan het hof van de Frankische koning Childebert. En nu had Conomor zijn oog laten vallen op de enige dochter van vorst Warok (of Werok) van Vannes. Zijn bedoelingen waren zonneklaar: op die manier zou de tiran Vannes bij zijn gebied kunnen voegen en aldus vorst worden van geheel Armorica. Geen wonder dat Conomor ervoor terugschrok. Hij vreesde niet alleen voor zijn eigen leven, maar ook voor dat van zijn vijf zoons en niet in het minst voor het leven van zijn enige dochter, zijn oogappel.

Ten einde raad wendde hij zich tot Sint Gildas († 570; feest eveneens 29 januari). Deze beloofde met Conomor te gaan praten. Gildas liet hem zweren dat hij zijn leven zou beteren: "Tenslotte moet ik voor je in kunnen staan bij mijn heer, die mij zoveel weldaden heeft bewezen." Conomor zwoer alles wat Gildas maar vroeg. Het zo begeerde huwelijk kwam dus inderdaad tot stand.De vorst beloofde de heilige man zijn leven te beteren en bezwoer hem dat zijn toekomstige schoonvader en zijn vijf zwagers niets van hem te vrezen zouden hebben. Dus raadde Sint Gildas Warok aan elk conflict te vermijden en zijn dochter inderdaad uit te huwelijken aan zijn naburige collega-vorst.
Aanvankelijk ging alles goed. Maar toen kwam de dag dat Conomor zijn schoonvader voorstelde zijn grondgebied niet over zijn zes kinderen te versnipperen, maar het slechts in twee stukken delen: één voorzijn oudste zoon en één voor zijn dochter, dat wilde zeggen voor hemzelf, Conomor. Warok weigerde. Dat maakte Conomor razend en besloot op zijn schoonvader te wreken door Trifine te doden.
Trifine voelde het gevaar, ontvluchtte het paleis te Kastell-Finañs en probeerde een goed heenkomen te zoeken in het bos van Quénecan.

Weer vertelt de legende een ander verhaal. Aanvankelijk verliep alles inderdaad in peis en vree tot het moment dat Trifine aan haar man te kennen gaf dat ze in verwachting was. Gedachtig de oude voorspeling raakte Conomor in paniek en zocht zijn vrouw te doden.

Hoe dan ook, zij stak de Blavet over en snelde naar het noorden. Intussen had Conomor de achtervolging ingezet; wist haar enkele kilometers buiten Gouarec te achterhalen en bracht haar om het leven. De één zegt door verwurging, de ander: door haar met het zwaard het hoofd af te slaan.
Toen dit bericht werd aan Warok, ging hij op zoek naar het lijk van zijn dochter en bracht het over naar zijn paleis. Vervolgens toog hij met zijn vrouw naar Sint Gildas om bij hem zijn nood te klagen. Verscheurd van verdriet verweet hij de heilige man veel te lichtgelovig geweest te zijn en de mooie praatjes van Conomor voor zoete koek te hebben aangenomen: ‘U hebt mij overgehaald mijn dochter af te staan, u ziet maar hoe u haar weer aan mij teruggeeft.’. Geschokt door de gebeurtenissen ging Gildas naar het kasteel van Conomor, maar Conomor was er niet en had zijn personeel opdracht gegeven niemand te ontvangen. Na een aantal vergeefse pogingen en bedreigingen, wierp de heilige man een handvol zand naar het kasteel, waarop het gehele bouwwerk als een kaartenhuis in elkaar stortte en door de aarde verzwolgen werd.

Nu keerde Gildas terug naar de ouders van Trifine en liet zich bij de overledene brengen. Met behulp van de kennis van kruiden en medicijnen die Gildas via de beste druïdische tradities van zijn leermeester Sint Illtud († ca 505; feest 6 november) had geleerd, en natuurlijk met de hulp van God wist hij haar tot het leven terug te brengen. Net als Jezus bij het dochtertje van Jaïrus en Petrus bij Dorkas, sprak Gildas tot Trifine: ‘Ik zeg je, sta op en loop!’ Zo gaf hij haar terug aan haar dolgelukkige ouders.
Enige maanden later werd er een kind geboren. Zij noemde het Gildas Trec’h-Meur (ook Tremeur of Treveur = ‘Gildas, De Grote Overwinnaar’: † begin 7e eeuw(?); feest 7 november). Het kind werd toevertrouwd aan het door Gildas gestichte klooster Rhuys en Trifine trok zich op haar beurt terug in een klooster om haar laatste levensjaren door te brengen in bijzondere toewijding aan God.

Trémeur leerde lezen en schrijven en groeide op als een engelachtig jongeman. De legende weet zelfs te vertellen dat hij in zijn jeugdige onschuld al heel wat wonderen en genezingen wist te bewerkstelligen. Op een dag echter was hij ergens buiten aan het spelen met zijn vrienden, toen zijn vader hem opmerkte. Blijkbaar zat hij nog steeds achter de jongen aan? Hij kreeg zijn kind te pakken en sloeg hem het hoofd af.
Sindsdien wordt de jongen als een heilige martelaar vereerd. Op de plek van de aanslag op Trifine staat thans een aan haar toegewijde parochiekerk. Volgens een oude overlevering liggen op het aangrenzende kerkhofje moeder en zoon samen begraven. Trémeur is patroon van de parochiekerk te Carhaix.


Bronnen
[Aut.1986; BeL.1936p:86.117; Cha.1995; Gby.1991p:298; Gildas:61.69.82; Lo1.1838p:298; Pap.1981p.115; Dries van den Akker s.j./2007.12.31]

© A. van den Akker s.j. / A.W. Gerritsen

VoorwoordHoe wordt men heilig?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen