×
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.
Sluit het venster om te blijven.
Info afb. |
Thomas Cantilupe (ook van Hereford), bisschop; Montefiascone, Toscane Italië; † 1282.
Feest 25 augustus & 15 september (overbrenging) & 2 & 3 oktober.
Thomas werd in 1218 te Hambleden, Buckinghamshire, geboren in het eerbiedwaardige geslacht Chanteloup, dat terugging tot de tijd van de Noormannen. Zijn vader, William, was een van de bekendste oorlogshelden van het toenmalige Engeland en staat te boek als een fervent aanhanger van koning Hendrik III († 1272). Zijn moeder, Melissanda, was verwant met het Franse koningshuis.
Voor zijn opvoeding werd Thomas toevertrouwd aan zijn oom Walter, bisschop van Worcester; daar genoot hij de lessen van de beroemde dominicaan Robert Kilwardby († 1279). Thomas was een veelbelovende student; voor zijn filosofische vervolgstudies stuurde men hem door naar de universiteit van Parijs, waarna hij zich in Orléans verder bekwaamde in de rechtenstudies. Teruggekeerd naar Oxford kreeg hij daar een leerstoel in de rechten en werd er in 1262 benoemd tot kanselier. Drie jaar later, 1265, benoemde koning Hendrik III hem tot kanselier van heel Engeland.
Intussen groeide in hem het verlangen geestelijke te worden. Toen in 1272 de gestorven koning Hendrik werd opgevolgd door zijn zoon Edward I, zag hij zijn kans schoon en wijdde zich in Oxford uitsluitend aan de studie theologie. Het was paus Gregorius X († 1276; feest 10 januari) persoonlijk die hem uitnodigde deel te nemen aan het Tweede Concilie van Lyon, 1274, dat tot doel had dat de eenheid te herstellen met de oosterse christenen, wat overigens alleen maar lukte op politiek niveau; theologisch kwam het zo ver niet. Thomas moet daar een meer dan goede indruk gemaakt hebben, want één jaar later, juni 1275, werd hij benoemd tot bisschop van Hereford, Engeland. De wijding volgde in september van datzelfde jaar en vond plaats in Canterbury.
Hij was een pastorale bisschop met veel hart voor de armen die hij 'mijn broeders' noemde en aan wie hij veel aalmoezen gaf. Hij had zichzelf zo goed in de hand dat hij nooit kwaad scheen te worden en zelfs vijanden voor zich wist te winnen. Maar als de Kerk in het geding kwam, bleek hij onverzettelijk. Zo geraakte hij in conflict met de aartsbisschop van Canterbury, Thomas Peckham. Deze deed hem zelfs in de kerkelijke ban. Om zijn gelijk te halen reisde Thomas naar Viterbo, Italië, waar op dat moment de paus, Martinus IV († 1285), resideerde. Toen hij de terugtocht ondernam, was de zaak nog niet bijgelegd. Onderweg naar huis stierf Thomas in het Toscaanse plaatsje Montefiascone.
Verering & Cultuur
Aanvankelijk werd hij begraven in de plaatselijke Sint-Severuskerk. Maar enige tijd later werden zijn stoffelijke resten overgebracht naar Hereford, waar ze in 1287 een prachtige reliekschijn kregen. Pelgrims trokken er naartoe en al gauw was er sprake van wonderen. Zijn graf was na dat van Thomas Becket in Canterbury († 1170; feest 29 december) het drukstbezochte bedevaartsoord van Engeland. Tijdens de perikelen van de Reformatie werd de schrijn ernstig beschadigd, maar bleef grotendeels intact en is nog altijd - gerestaureerd en wel - te bezoeken in de kathedrale kerk van Hereford.
Thomas werd door paus Johannes XXII († 1334) op 30 april 1317 heilig verklaard.
Bronnen
[Adr.z.j.; EnE.1951; Gué.1880/11; Hlw.1924; Kib.1990; LHH.2003; Mty.2002; Mül.1860; Rge.2002; Rgf.1991; Wim.2002; Dries van den Akker s.j./2022.05.23]
© A. van den Akker s.j. / A.W. Gerritsen