Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022

Info afb.

Navigius van Thagaste, Afrika; oudere broer van Augustinus; † ca 430(?).
Gedenkdag ? (door ons geplaatst op 28 augustus).

Navigius is de oudere broer van Sint Augustinus († 430 feest 28 augustus). Een enkele keer duikt hij op in één van diens teksten, vooral in de vroege geschriften. Naar het schijnt heeft hij een kwetsbare gezondheid; hij lijdt aan een leverkwaal. Hij maakt deel uit van de leefgroep in Cassiciacum, Italië. Tijdens één van de door Augustinus zo geliefde gesprekken blijft hij volhouden dat hij een of ander punt uit diens redenering  niet kan volgen.
Hij is met Augustinus aanwezig bij het stervensproces van hun moeder Monica:  ‘Terwijl ze ziek lag, verloor ze op een dag het bewustzijn en lag gedurende korte tijd buiten kennis. Wij snelden toe, maar zij kwam spoedig weer bij, en toen ze mij en mijn broer aan haar bed zag staan, zei ze tegen ons op de toon van iemand die een vraag stelt: ‘Waar was ik?’ Vervolgens keek ze ons aan, die verbijsterd stonden van droefheid, en ze zei: “Jullie moeten je moeder hier begraven.” Ik bleef zwijgen en trachtte mijn tranen te weerhouden. Mijn broer daarentegen zei iets, waardoor hij de wens uitsprak dat ze niet in den vreemde, maar in haar vaderland zou sterven, alsof dat gelukkiger zou zijn. Toen zij dat hoorde, kreeg haar gezicht een verontruste uitdrukking en keek zij hem afkeurend aan, omdat hij zoiets dacht. Vervolgens wendde ze haar blik naar mij en zei: “Hoor eens wat hij zegt.” En kort daarna zei ze tot ons beiden: “Begraven jullie dit lichaam maar waar het uitkomt; laat de zorg daarover jullie niet hinderen; één ding vraag ik jullie slechts: dat jullie bij het altaar van de Heer mij gedachtig zijn, waar jullie ook zullen zijn.” En nadat ze deze gedachte met de woorden die ze ter beschikking had tot uiting had gebracht, zweeg ze en onderging de kwelling van haar verergerde ziekte.’
Vervolgens verbaast Augustinus zich erover dat zij zo van gevoelen veranderd was. Vroeger was zij vooral bezorgd geweest dat zij naast haar man Patricius begraven zou worden. Zij hadden het samen goed gehad; dat moest door een gemeenschappelijk graf bevestigd worden. Ze had naast haar man een plek laten reserveren. Nu haar dood naderde, was dat opeens niet belangrijk meer.

[Augustinus Belijdensisen IX, XI, 27-28]

Hierna horen we niets meer over Navigius. Er waren ook zussen. Van der Meer noteert dat zijn oudere zus ‘een weduwe was die naast zijn deur leefde als overste van het grote vrouwenklooster van Hippo, waar ook nichten van hem woonden en oomzegsters (dochters van zijn broer Navigius?).’ Dit weten we niet van Augustinus zelf, maar uit zijn levensbeschrijving door zijn vriend en tijdgenoot  Possidius van Calama († 450; feest 16 mei).
In de kerk van Sant’ Agostino in Rome staat Navigius afgebeeld als een heilige (met aureool rond het hoofd). Maar daarover bestaan geen gegevens. We plaatsen hem op dezelfde dag als Augustinus.

---

Bronnen
[Augustinus Belijdenissen vert. G. Wijdeveld A’dam, 1985; Peter BROWN ‘Augustine of Hippo. A Biography’, Berkely, Univ.Press, 1969; Frits van der MEER ‘Augustinus de Zielzorger. Een studie over de praktijk van een kerkvader’ Utrecht/Brussel, Spectrum, 1947’; Dries van den Akker s.j./2015.03.01]

---