× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
† 687  Cuthbert van Lindisfarne

Info afb.

Cuthbert (ook Cubert, Cudbright, Cuddie, Cuddy) van Lindisfarne (ook van Canterbury of van Durham), Engeland; abt & bisschop; † 687.

Feest † 20 maart (tot Vaticanum II) & 4 september (overbrenging relieken).

Hij moet rond 635 geboren zijn. Als geboorteplaats worden genoemd Schotse plaatsjes als Wrangholm en Lauderdale. Hij groeide op als schaapherder op de Lammermuir Hills en meldde zich in 651 bij het Zuid-Schotse klooster Melrose om monnik te worden. Hij was toen dus vijftien jaar oud.

Legende
Volgens de levensbeschrijving van Beda de Eerbiedwaardige († 735; feest 25 mei) was die beslissing te danken aan een visioen, dat de jongen zag tijdens het hoeden van de schapen. 's Nachts - hij wist niet of hij waakte of sliep - zag hij hoe er een groep engelen uit de hemel neerdaalde en even later weer omhoog steeg, maar nu met een bloem tussen hen in. Hij begreep onmiddellijk dat dit de ziel van een heilige moest zijn, die zojuist gestorven was. De volgende morgen hoorde hij vertellen, dat de heilige abt van Lindisfarne, Aidan, in het nabijgelegen Bamborough was overleden († 651; feest 31 augustus). Dit was voor hem het teken om net zo'n heilige te worden.

Hij kreeg de taak van gastenbroeder. Zijn gastvrijheid en gulheid jegens de armen was beroemd. Het schijnt, dat hij eens een engel in de gedaante van een bedelaar onderdak heeft verleend.

Op een goed moment trok hij met zijn abt Eata naar Ripon († 686; feest 26 oktober) om op het door koning Alcfrith's geschonken landgoed een nieuwe kloostervestiging te beginnen. Nadat ze de leiding daar hadden overgedragen aan Wilfrid († 710; feest 24 april), keerden ze in 662 terug naar Melrose, waar Cuthbert benoemd werd tot prior. Van daaruit ondernam hij regelmatig missioneringsreizen van een week of zelfs een maand om in de wijde omgeving het evangelie onder de mensen te verspreiden.

Na de beroemde synode van Whitby in 664 sloot hij zich aan de bij de Romeinse gebruiken. Omstreeks 673 werd hij prior op het eilandje Lindisfarne (nu: Holy Island), leidde er praktisch een volkomen geďsoleerd kluizenaarsbestaan, en wist het handjevol monniken om zich heen geleidelijk aan te winnen voor het gezichtspunt, dat ze zich in hun rituelen moesten aansluiten bij Rome, omdat daar de opvolger van Petrus zetelde. Op het onbewoonde eilandje Farne, enkele kilometers verwijderd van zijn klooster had hij een eigen kluizenaarscel. Daar was hij het liefste. Maar omtrent 685 werd hij door toedoen van koning Egfried tot bisschop benoemd van Hexham; onmiddellijk ruilde hij deze zetel met Sint Eata voor die van Lindisfarne, veel dichterbij zijn klooster.

Hij is een van de meest geliefde Britse heiligen, bekend om zijn mededogen en wonderen.  Daarom wordt hij ook wel 'wonderdoener van Engeland' genoemd. Hij was een teken van vredelievendheid in een tijd van verdeeldheid.

Verering & Cultuur
Kort na zijn dood kwam ca 700 het beroemde Evangeliarium van Lindisfarne van bisschop Eadfrid van Lindisfarne tot stand. Zijn leven werd beschreven door Sint Beda Venerabilis. Toen zijn lichaam een paar jaar later werd opgegraven, bleek het nog volkomen gaaf te zijn. Tweehonderd jaar later moesten de monniken vluchten voor de invallen van de Noormannen: ze namen hun kostbaarste schatten mee: het lijk van Cuthbert en het kostbare Evangeliarium. In een poging per boot Ierland te bereiken leden ze schipbreuk bij Cumbria. Cuthbert en boek bleven gespaard. Nu stond de kist een eeuw lang in het kerkje van Chester-le-Street, maar uit vrees voor nieuwe invallen van de Noormannen brachten de monniken uiteindelijk in 995 hun kostbare schatten over naar de kathedraal van Durham. Bij de opening van de kist in 1827 trof men nog altijd zijn gewaden en bisschopskruis aan. Kist en kruis worden nu bewaard in de bibliotheek van de Universiteit te Durham.

Zijn naam leeft voort in plaatsnamen als Kirkcudbrught (Galloway), Cotherstone (N.Yorkshire) en Cubert (Cornwall).

Patronaten
Hij is de nationale patroon van de Angel-Saksische en Keltische Kerk, van Northumberland, van de plaats Durham, en van de Farne-Eilanden; daarnaast van herders en zeelieden. Zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen de pest.

Afgebeeld
Soms wordt hij afgebeeld als herder; maar meestal als abt of bisschop (staf, mijter, tabberd); met brood of voedsel (vanwege zijn spreekwoordelijke gastvrijheid en gulheid jegens de armen) en met in zijn handen het gekroonde hoofd van koning Sint Oswald; ook wel in gezelschap van adelaar, zwanen of visotters; met vuurzuil; of met een of meer engelen.


Bronnen
[000; 000»Aidan:bk; 000»Mildrith:bk; 111p:139; 113; 118p:106; 119p:65; 122; 127; 132; 142jr:0687; 149/1p:458.460; 150p:36; 163p:139.224; 166p:126; 167p:143.147; 184; 200/2; 293p:56; 311(kerk:pl.gr.:Durham); 316p:100; 328p:298.299(doodkist); 339p:111; Cowie:43(borstkruis); MaM:p:40-43; 500; Dries van den Akker s.j./2010.04.03]

© A. van den Akker s.j.

VoorwoordHoe wordt men heilige?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen