× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contactzoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
†   Engel

Info afb.

Engel.

Feest 29 september (tezamen met de aartsengelen) & 24 oktober.

Voor RondZending 2009, december. Thema: Engelen

We bevinden ons in de St-Michaëlskapel (Chapelle Saint-Michel) in het plaatsje Douarnenez, helemaal in het uiterste westen van Bretagne. Waarschijnlijk de kapel van het toenmalige jezuïetencollege. In de 18e eeuw is er in de ronding boven het altaar een plafondschildering aangebracht met afbeeldingen van veertien engelen. In Nederland kennen we een versje met veertien engelen:

’s Avonds als ik slapen ga
Kijken mij veertien engeltjes na
Twee aan mijn hoofdeind
Twee aan mijn voeteneind
Twee aan mijn rechterzij
Twee aan mijn linkerzij
Twee die mij dekken
Twee die mij wekken
Twee die mij wijzen naar het hemels paradijze.

Maar hier in Bretagne kent men andere engelen. Engelen zijn Godsgezanten. Aan hun invloed worden goede daden, gewoonten en gebruiken toegeschreven.

engel1
Eerste afbeelding:
‘L’ange qui nous arme’
De engel die ons wapent.

We zien hoe de engel mij een kruis in de hand geeft, en mij daarmee wapent tegen de duivel. Deze staat dan ook machteloos terzijde met zijn speer doelloos in de hand, en de staart tussen de benen. Op mijn borst het Christusmonogram als kuras: IHS. De eerste drie Griekse letters van de naam Jezus. In het Latijn uitgelegd als de eerste letters van ‘In Hoc Signo’ (in dit teken), waarbij je moet aanvullen: ‘zul je overwinnen’. Heel toepasselijk. Het lijkt zelfs wel of ikzelf een engelenvleugel krijg van deze ‘wapens’.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)


engel2
Tweede afbeelding:
‘L’ange qui nous anseigne [enseigne]’
De engel die ons onderwijst.

Ik zit als een leerling aan een tafeltje met een ganzenveer (in het Latijn ‘penna’: daar komt ons woord ‘pen’ vandaan) in de hand. Voor mij staat de engel met een boekje in de hand. De rechterpagina is onleesbaar, maar op de linker bladzijde weer het Christusmonogram.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)


engel3
Derde afbeelding:
‘L’ange qui nous esclaire [éclaire]’
De engel die ons [pad] verlicht.

Op een terrein met gevaarlijke richels en afstapjes houdt de engel mij bij mijn rechterarm vast, terwijl hijzelf in de rechterhand een toorts draagt om mij voor te lichten.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)


engel4
Vierde afbeelding:
‘L’ange de devotion’
De engel van de devotie.

Met rozenkrans en vijf kruiswonden van Jezus.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)


engel5
Vijfde afbeelding:
‘L’ange de paix’
De vredesengel.

Een engel in het groen, kleur van de hoop en van de natuur, houdt ons de palm en de krans van de overwinning voor. Dat slaat natuurlijk op de aanmaning van Paulus dat we de goede strijd moeten strijden door het kwaad tegen te gaan en het goede na te streven, en zo de krans en de palm van de overwinning behalen.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)


engel6
Zesde afbeelding:
‘L’ange chef de l’armée de l’éternel’
De hoofdengel van de hemelse heerschaar.

Dit is Sint Michaël met het zwaard in de hand. Hij kreeg de opdracht het paradijs af te schermen voor zondaars, zodat het een plek zou blijven van pure goedheid. Hij versloeg de boze engelen die in opstand waren gekomen tegen God in de hemel. Zij wilden niet dat God ‘god’ zou blijven; anders gezegd: dat de Liefde het altijd voor het zeggen zou hebben.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)


engel7
Zevende afbeelding:
‘L’ange gardien’
Engelbewaarder of beschermengel.

De engel behoedt mij voor iets angstigs beneden en wijst mij naar de hemel. Daar ligt mijn levensoriëntatie.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)


engel8
Achtste afbeelding:
‘L’ange tient satan enchesné [enchainé]’

De engel houdt satan in de boeien.
Zo staat het in het boek Openbaring hoofdstuk 20: ‘Toen zag ik een engel uit de hemel neerdalen met de sleutel van de afgrond en een grote keten in zijn hand. Hij greep satan en boeide hem voor duizend jaren.’ Helemaal aan het eind van het hoofdstuk komt de satan in een poel van vuur terecht. Dat maakt de afbeelding duidelijk. Merk op dat de satan mannelijke hoorntjes en haargroei, maar vrouwelijke borsten heeft.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)


engel9
Negende afbeelding:
‘L ‘ange envoyé pour nous défendre’
Engel uitgezonden om ons te verdedigen.

We zien een engel met in de linkerhand een dolk en in de rechter een zigzagzwaard. Dat alles om het kwaad te bestrijden en ons te beschermen.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)


engel10
Tiende afbeelding:
‘L’ange porte sierge benist [cierge bénit]’
De engel draagt een gewijde kaars.

Daarnaast heeft hij een lauwerkrans in de handen, de krans van de overwinning. Die geeft hij ons, als wij een gewijde kaars opsteken. De kaars draagt hij naar de hemel tot voor Gods troon.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)


engel11
Elfde afbeelding:
‘L’ange donne leo [l‘éau] contre le diable’
De engel geeft water tegen de duivel.

Het was en is een goede gewoonte in onze kerk besprenkeld te worden met wijwater. Je wijdt je ermee toe aan de zaak van God en beschermt je aldus tegen het kwaad.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)


engel12
Twaalfde afbeelding:
‘L’ange nous mène à la pénitence’
De engel brengt ons tot berouw.

Ik word door de engel bij de rechterhand meegevoerd. De engel wijst mij op de priester in de biechtstoel. Hij zit klaar om mij - na mijn biecht - vergeving van zonden aan te zeggen.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)

engel13
Dertiende afbeelding:
‘L’ange ns [nous] mène à la ste [sainte] communion’

De engel brengt ons tot de heilige communie.
De priester is al bezig aan jongetjes die eerbiedig geknield zitten aan de communiebank, de hostie uit te delen. Op de voorgrond word ik door de engel daar naartoe geleid. Op de achtergrond boven het altaar een schilderij van Maria Magdalena onder het kruis. Zij laat zien hoe veel je van Jezus kunt houden.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)


engel14
Veertiende afbeelding:
‘L’ange ns[nous] assisite à la mort’

De engel staat ons bij in het uur van de dood.
Ik lig op mijn sterfbed met vlak naast mij een engel die mij voorziet van een kruisbeeld. Hij wijst mij naar de hemel vanwaar een lichtstraal naar binnen valt. De duivel vlucht met de staart tussen de benen.
Door dat kruisbeeld en de gestalte van die duivel rijmt deze afbeelding op de eerste; zij vormen een omsluiting rond de andere twaalf.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)

© A. van den Akker s.j. / A.W. Gerritsen

VoorwoordHoe wordt men heilig?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen